เกษียรสมุทร ๓.

เกษียรสมุทร ๓.

*** อสูรยุดนาค ***

… เสียงโครมคลื่น ดังสนั่น ลั่นทั่วหล้า  องค์นาคา เวียนคีรี ไม่มีถอย …

… เรี่ยวแรงลด ทดกำลัง อย่างเลื่อนลอย  วาสุกรีเวียนวนคล้อย คายพิษ หมดฤทธี …

ปฐมบทผลงานรังสรรค์สร้างศิลปะปั้นปูนสด *** เกษียรสมุทร *** ไว้เคียงผนังมายาคีรีผลงานชิ้นนี้เป็นการผสมผสานงานศิลป์สยามให้กลมกลืนกับผนังศิลาที่ธรรมชาติรังสรรค์สร้างไว้นานนับล้านปี ล้านสิเจ้าค่ะล้านไม่ล้านได้เช่นไรศิลาหรือหินที่เราเรียกขานต่างผ่านร้อน ผ่านหนาว และผ่านฝนผ่านขั้นตอนเวียนกลับสลับเปลี่ยนธรรมชาติเป็นสรรสรรค์ขึ้นอย่างสวยงามตามวัฏจักรของกาลเวลา ดิฉันเอง๑ผู้รังสรรค์กับผู้ครอบครองพื้นที่ๆโอบล้อมไปด้วยธรรมชาติ โจทย์ไม่ยากเลยเพราะวินาทีแรกที่๙เดินเดินขึ้นสู่คีรีมายาแห่งนี้ ทัศนาภิรมย์ชมอยู่นาน๒นานทุกสิ่งบังเกิดความมโนขึ้นในจิต ถ้าได้ครอบครองจริงถูกต้องครุฑแดงตามกฎหมาย …

วันเวลาผ่านได้ครองครองสมใจหมายสิ่งที่คิดคือรอเวลาหาช่างปั้นที่ปั้นได้แต่ไม่ต้องปั้นเป็น เพราะดิฉันเองก็เรียนมาทางด้านศิลปะพอจะเข้าใจอารมณ์คนสร้างผลงานมีดีเชิดหน้าไม่เสวนาก็เยอะ มีปากดีกว่าผลงานที่ปั้นนั้นก็มีมากส่วนตัวชอบช่างที่เพิ่งจบใหม่พอขัดพอเกลาไม่ยากกับการรังสรรค์สร้างในสิ่งที่ดิฉันปรารถนาจะมีไว้เป็นมรดกของสถานอห่งนี้ในภายภาคหน้า ด้วยส่วนตัวด้วยสันดานเป็นคนชอบคิดแต่ไม่เพ้อฝันชอบสร้างฝันให้เป็นจริง บอกกับใจโจทย์ครั้งนี้ต้องสร้างบางสิ่งขึ้นใหม่อต่ต้องให้คงอยู่คู่กับธรรมชาติที่มีความงามในตัวอยู่แล้วให้สวยงามแบบกลมกลืน ไม่ง่ายแต่ก็ไม่อยากด้วยพื้นที่บังคับโจทย์ก็เลยได้คำตอบในสิ่งเชื่อมต่อ นาควาสุกรี เป็นตัวเชื่อมเรื่องราวของประติมากรรม เกษียรสมุทร ลงตัวสวยงามทอดยาวเคียงผนังฝั่งซ้ายของมายาคีรี ณ. มหามายา ภูมายาเทวีสถานแห่งนี้ เริ่ม …    

*** ประดิดประดอยวางงามเกิดคาดหมาย ***

งานปั้นปูนสด ปั้น-ปูน-สด วลีคำตรงตัวตามอักษร โดยส่วนตัวดิฉันชอบงานปั้นปูนสดมากและเป็นอะไรที่ฝันไว้แต่เด็กว่าอยากสร้างไว้หากมีสถานเป็นของตนเอง วิถีแต่โบราณนิยมรังสรรค์สร้างงานศิลป์ผ่านศาสตร์แห่งศรัทธาด้วยเรื่องเล่าลงสู่ผลงานไว้เชิงศึกษาค้นคว้าของผู้ที่สนใจรุ่นหลังได้สืบสาน งานปั้นปูนสดก็ต้องปั้นปูนสดจริงๆไม่ชอบย่นย่อกดปูนผ่านลายบนแม่พิมพ์หยิบยกมาใส่ลงบนผลงานจกตาว่าปั้นปูนสดทุกอณู  เกล็ดนาคก็ต้องปั้นที่ละเกล็ดรวมไปถึงครีบนาคในบิเวณแนวสันหลังก็ต้องปั้นที่ละครีบพริ้วไสวสวยงาม การจะเป็นผู้สร้างสิ่งแรกเริ่มต้องมีคือความชอบ รสนิยม อารมณ์ศิลป์ข้อนี้บอกเลยว่าสำคัญมาก …

อารมณ์ศิลป์ในที่นี้จะครอบคลุมไปทุกอย่างเริ่มจากรูปแบบ องค์ประกอบที่สวยงามลงตัวด้วยสัดส่วนทางกายวิภาคของตัวละครในแต่ละตัวที่หยิบจับขึ้นเล่าขานผ่านผลงานเกษียรสมุทร เอกลักษณ์ในความงามจะวิจิตรบรรจงสร้างขนาดไหนบอกกับใจว่าจะเป็น๑ หนึ่งนั้นต้องสร้างให้งามตามปกรณัม แต่สร้างทั้งทีงามหน้าเป็น๑ไม่ปรารถนาจะงามตามกระแสที่ไม่รู้อ่าวองค์ประกอบว่าด้วยศิลป์นะเจ้าค่ะ คำว่าผลงานควบคู่กับความใส่ใจถูกปลูกฝังมาแต่เริ่มเรียนขีดเขียนว่าด้วยเส้นสายลายศิลป์สยาม งานปั้นปูนสดเป็นงานที่บ่งบอกถึงความสามารถในความเพียรและความตั้งใจของช่างประติมากรรมผู้รังสรรค์ …

อย่างที่บอกไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะหาช่างที่รู้ใจซึ่งกันและกัน มิเช่นนั้นรู้กับรู้เจอกันมันจะต่างกันที่ความชอบ สิ่งที่เราชอบกับสิ่งที่ช่างนำเสนอย่อมต่างกันด้วยความรู้ รู้ดีหรือรู้มาก ชอบช่างรู้น้อยแต่ใฝ่รู้จะนำพาให้ทำงานร่วมกันแล้วสบายใจ ปัจจัยจะเสร็จสำเร็จสมดั่งจิตหมายหรือไม่นั้นสำหรับดิฉันไม่ได้อยู่ที่ทรัพย์ควักจ่ายแต่ขึ้นอยู่ที่ผู้ร่วมงานดีเสมอต้นยันปลายไหมนั่นเอง หาทีมงานปั้นแต่งมาก็นานหลายปีช่างที่คิดจะทำงานร่วมกับดิฉันบอกเลยว่าต้องมากความอดทน อารมณ์ต้องสงบ ไม่ต้องพูดมากดีดูที่ผลงานหาใช่ดีฟังผ่านปาก ความชอบต่างกันต้องใช้เวลาในการปรับเข้าหาซึ่งกันและกัน ความเพียรคือสิ่งสำเร็จหมั่นเรียนรู้ในเรื่องขององค์ประกอบของชิ้นงานในแต่ละชิ้นออกมาถูกใจกะเทยไว้เคียงสถานมายาคีรี เป็นพอ …  

… เหล่าอสูร โรยแรงอ่อน ด้วยร้อนล้า  อีกกายา โดนพิษ หมดสิทธิ์หนี …

… เหล่าทวยเทพ แลเทวา ยังแรงดี ด้วยครองหาง วาสุกรี ถึงพ้นภัย …

ทีมช่างเริ่มงานรังสรรค์ลงรายละเอียดด้านหัวนาควาสุกรีก่อนเป็นลำดับแรกด้วยความละเอียดของส่วนประกอบเล่าขานของความเป็นนาควาสุกรี คือ พญาของเหล่านาคาพาดเคียงพระศอคล้อยสร้อยสังวาลเคียงพระวรกายของพระบิดามหาโยคีศวร อัญเชิญมาเป็นเส้นเชือกในการฉุดชักตำนาน เกษียรสมุทร ผลงานเกษียรสมุทรตามโจทย์คือล้อเคียงผนังมายาคีรีที่ธรรมชาติรังสรรค์สร้างไว้นานนับล้านปีผ่าน ด้วยความบังเอิญในความพอดีกับหินงอกหินย้อยไหลหลากตามสายชลธีธารผ่านมาตามผนังมายาคีรี  ดิฉันเห็นว่าเหมาะสมควรกับการรังสรรค์ขึ้นเป็นเขามันทรคีรีตามปกรณัมกล่าวไว้ว่าเป็นแหล่งกำเนิดมณีพนรัตน์เห็นควรเชื่อต่อเรื่องราวขึ้นเป็นราชอาสน์แห่งองค์พระนารายณ์มหาเทพ มหาเทวราชผู้ดูแลรักษ์ทุกสรรพสิ่งในตรีจักรวาลความยากง่ายอยู่ณ.จุดๆนี้ละเจ้าค่ะ จะกำหนดทอดลำตัวของพญาวาสุกรีผ่านผนังคีรีมายาเช่นไรให้สวยงามไม่ขัดตาเวลายืนทัศนาภิรมย์ชม การทอดผ่านเวียนทักษิณาวัตร๒รอบก่อนพาดลำตัวขึ้นผ่านยาวตลอดผนังมายาคีรีขึงตรึงฉุดหัวพร้อมดึงหางกับผลงาน เกษียรสมุทร ไม่ง่ายอย่างใครคิดเพราะมุมมองของผู้สร้างต้องมากด้วยใจที่ใส่รายละเอียด ด้วยคำนึงถึงแสงสว่างที่สาดส่องผ่านปากถ้ำกระทบส่องลงบนชิ้นงานให้เกิดแสงเงาเป็นหลัก ยากจัง …

ลีลาการฉุดชักฝ่านมืออสูรดิฉันให้โจทย์ช่างปั้นสื่อถึงอารมณ์สื่อด้วยลีลาผ่านสีหน้าพละกำลังแรงในการฉุดชักดึงลำตัวพญาวาสุกรีเต็มกำลัง ดั่งวลีคำตามปกรณัมกล่าวด้วยสันดานความเป็นวิถีมารพละกำลังวังชาแกร่งเกินกำลังเหล่าทวยเทพด้วยจิตคิดคดสันดานมารคาดหวังให้ได้มาซึ่งน้ำอมฤต เชื่อกันว่าเป็นน้ำที่ชุบตายให้กลับคืน น้ำที่สามารถสร้างความเป็นอมตะหากใครได้ครอบครอง เทพเทวดารวมถึงอสูรมารพยายักษ์ล้วนแล้วแต่อยากเป็นอมตะด้วยกันทั้งสิ้น สีหน้าว่าด้วยอสูรพึงแสดงอารมณ์โกรธาด้วยสีหน้าและท่าทางการวางเท้าวางมือเน้นให้ดูถึงพลังวังชามหาศาลในการฉุดชัก การแยกสีหน้าท่าทางสื่ออารมณ์ในงานศิลป์คือปัจจัยสำคัญที่ดิฉันพยามแทรกจำแนกแบ่งแยกอารมณ์ตองตัวละครให้เห็นอย่างชัดเจนมังค่ะ ..   

*** กำหนดลีลา ***

เพื่อความสมดุลของผลงานปั้นปูนสด เกษียรสมุทร ขึ้นชิ้นงานใหญ่ให้แล้วเสร็จว่าด้วยโครงสร้างที่กำหนดลีลามายาแบ่งแยก๒ฝ่ายระหว่างฝ่ายเทพเทวาลีลาสง่างามตรงกันข้ามลีลาฝ่ายอสูรต้องดุดัน รวมถึงลีลาพญาวาสุกรีที่ทอดลำตัวผ่านเขามันทรคีรีธร การกำหนดท่วงท่าสีหน้าแสดงถึงอารมณ์ล้อยุดฉุดรวมไปถึงผ่อนคลายครบรสตามตัวละครที่ได้ถูกจับวางไว้ให้เป็นไปตามแรงกำลังบังคับหัวเหตุของทางฝ่ายอสูร กำหนดแรงต้านทอนกำลังในส่วนหางของพญาวาสุกรี ลีลาเคียงบาทล้อเรียงเคียงผนังมายาคีรีจึงสื่ออารมณ์สบายให้ความหนักที่ต่างคุ้นคิดใช้อุบายยั่วยุให้ได้มาซึ่งแรงฉุดยุดนาค เหล่าอสูรเข้าร่วมให้ได้มาซึ่งน้ำอมฤตไม่ต้องมากด้วยพละกำลังวังชาล้อเรียงเคียงนาคให้หมุนผ่านการฉุดชักเวียนวนทักษิณาเวียนกลับเกษียรสมุทรกำเนิดเกิดฟองชลธีเป็นพอ …

หลายพอแต่ก็ไม่เคยพอสักทีคิดจะสร้างทั้งทีพอทีก็ใช่เรื่องโดยเฉพาะเรื่อง เกษียรสมุทร เป็นปรัชญาแฝงไว้สอนใจได้หมากมายหลายเรื่องถ้าใช้สมองคิดให้บังเกิดความกระจ่างในปรัชญาที่แฝงไว้กับเหตุ คำตอบในใจหาใช่กำเนิดเกิดของมงคลขึ้น๑๐๘สิ่งแต่สิ่งที่แฝงไว้นั้นคือความเป็นอมฤตที่ไม่ใช่ความเป็นอมตะตลอดนิรันดร์กาล ตามติดคิดอ่านนำเสนอปัญญาตนลองคิดทบทวนความตามปกรณัมไว้สอนใจ ใจเขาใจเราจะมีใครรู้ในเราหรือก็ไม่มีในโลกา มีแต่นกกาคงไว้ด้วยเผ่าพันธุ์ของความเป็นสกุณาแยกปักษา ปรึกษาใครหาใช่วิถีๆแห่งความจริงเราเท่านั้นที่รู้ตัวและรู้ตน ความใครใคร่อยากรู้ความเราเฝ้าปิดบังจะออกแรงให้กำเนิดศึกคือผู้ขลาเบาปัญญา เกษียรสมุทรสอนใจ …

*** พญาถือหัวนั้นสำคัญไฉน ***

รายละเอียดของหัวพญาวาสุกรีเป็น๑ปัจจัยสำคัญในการรังสรรค์สร้างผลงานชิ้นนี้ ดิฉันแฝงไว้ให้ผู้ได้มีโอกาสทัศนาภิรมย์อย่าชมเพลิน สิ่งที่แฝงไว้ด้วยสิ่งที่รังสรรค์สร้างคือแนวทางของบรรพชนช่างผู้รังสรรค์ฝากไว้ให้เป็นปริศนาศรัทธา ผลงานชิ้นนี้ก้เช่นกันแฝงไว้ด้วยกันหลายเรื่อง ด้วยหลายสิ่งที่เล่าผ่านปากสู่หลายมือช่างผู้รังสรรค์ พญาวาสุกรีเป็น๑ตัวละครเอกผู้คลายซึ่งพิษและไฟบรรลัยกัลป์ตามตำนานเล่าขานไว้ แท้จริงนั้นหาได้มีไฟใดที่จะเผาผลาญโลกาพิภพให้สิ้นไปจากจักรวาลได้ฉันใด ฉันนั้นคือไฟผ่านปากกับกลอุบายของความละโมบในสิ่งที่ตนปรารถนา หยิบจับฉุดชักชลธีธารมาบังหน้าน้ำลายแตกกระสานซ่านเซ็นก่อนเป็นฟอง …

เกิดกำเนิดเป็นคนพึงฟังลมผ่านปากใครโดยไม่คิด หากคิดตามบังเกิดผลๆเหตุสำคัญของเกษียรสมุทรสอนให้เห้นความเป็นมงคลจะบังเกิดต้องพร้อมใน๒สิ่ง สิ่งดีและสิ่งเลวร้ายมาเคียงกัน ไม่มีดีบังเกิดดีไม่มีร้ายบังเกิดดีมีแต่ร้ายหนักไปกว่าเดิม จงอย่าเติมเต็มในสิ่งที่เป็นพร้อมกับเติมส่วนที่ขาดของฝ่ายตรงข้ามให้เกิดความสมดุล ดั้งเช่นแรงเหวี่ยงของจักรวาลฉุดชักให้กำเนิดแรงโคจรสิ่งที่ตามมาคือแรงโน้มถ่วงจำเพาะกำเนิดเกิดขึ้นเองด้วยแรงเหวี่ยงที่ไม่หลุดวงโคจร …

เกษียรสมุทรสอนใจในบาทวิถีแห่งความจริงๆที่มีมากว่าพันปีแต่การในกาลเวลาที่เวียนผ่านจะมีใครสักกี่คนที่เข้าถึง เช่นใจในกายาตนยังยากจะเข้าถึงแล้วนับประสาใดเล่า มนุาย์เช่นเจ้าถึงแสดงตนเป็นผู้ยิ่งใหญ่บ้างรู้ดีว่าด้วยศาสตร์ บ้างรู้ดีด้วยพิธี บ้างก็รู้ดีกว่าปราชญ์ปรัชญาทั้งปวงในตรีจักรวาล พึงย้อนถามใจตนศาสตร์แห่งศรัทธาหาใช่นำพาให้ใครเป็นประสาทแต่คลายบำบัดในโสตประสาททากคิดได้ เห้น รู้ก่อนตาย มรณานุสติ ตรงกันข้ามหากคิดเป็นใครหวังในอื่นที่ตนก็หาใช่รู้ดีรู้เห็นมากไปกว่าใครดั่งวลีในปกรณัมได้เล่าไว้สอนใจ *** อมฤตว่าไว้เป็นอมตะ *** พึงจำไว้สอนใจอมตะที่กล่าวไว้นั้นคือ ความจริง จริงเป็นสิ่งไม่เคยตาย คนจะตายก่อนเวลาอันควรก็ด้วยชีวิตที่ปกปิดกำในกรรมแห่งตนกระทำ เกษียรสมุทรสอนให้รู้หากรรมตัดทอน จงหามันให้เจอในเร็ววันงานใหญ่กำลังใกล้เข้ามาวางกรรมนั้นให้สิ้น ทำตัววางตนให้พร้อมอยู่เคียงดินโอบบล้อมไปด้วยธรรมชาติรอบข้าง โจทย์นี้ไม่ได้หมายถึงสถานแต่หมายถึงทุกสิ่งที่อยู่ในสถานพึงทำตัววางตนไว้เป็นแบบอย่างบนวิถีแห่งมายาด้วยศรัทธาคือมรดกของเผ่าพันธุ์ที่พึงรักษ์ไว้ให้ชนรุ่นหลังได้เล่าขาน  มรดกของแผ่นดินคือสิ่งที่รังสรรค์สร้างจงสร้างในทุกสิ่งที่มิใช่คนร่วมเคียงที่คิดต่าง จงวางสิ่งต่างไว้ข้างหลังที่เดินผ่านมาเดินหน้าไปกับทิศทางแห่งความจริง ความจริงจงเจริญ … เพลิงในมายา